 |
| Sir Frederic Leighton-The Garden of the Hesperides-[detail]- 1892 at Lady Lever Art Gallery, Liverpool |
Aigle "Nur", Erytheia "Kızıl", Hesperia "akşam kızıllığı" [Kızıl veya altuni].
Erytheia "kızıl" ismi [Hesperides'inkilerden biri] Nêsos Erytheia "kızıl ada"ya tatbik edilmiş. M.Ö. 1. Yy'da Strabo Geōgraphiká'sında mit yazarlarının Erytheia'yı Gades ile betimlediklerini söyler. Güney İber, şehir/ada sahili, [modern Cádiz, İspanya].
Erytheia üç başlı/vücutlu dev Geryon ve harikulade kızıl-postlu sığır sürüsünün meskenidir. 10. Görevinde Herakles'in [Herkül] Erytheia'ya seyahat etmesi gerekti ve Geryon'ın sığırını yakaladı, başarıyı devin alınlarından birine zehirli ok saplayarak elde etti.
 |
| Black-Figure amphora, Geryon-[detail] - 540 BC at Louvre |
Herakles, Hesperides Bahçesi'nin yerini [11. Görev], Prometheus'un zincirlendiği Kafkas Dağları'na gelinceye kadar bilmiyordu. Kahraman, Prometheus'a ebediyen işkence eden kargayı öldürdü. Hilebaz böylece, gizli bahçenin konumu ve altın elmalarının nasıl alınacağını ortaya döktü.
 |
| Bas-relief from Aphrodisias-at Aphrodisias Museum, Geyre Turkey |
Atlas yer ve göğü taşımaktan nefret etmişti, yani eğer Herakles kozmik ağırlığı omuzlarına yüklenirse, Hesperides'in altın elmalarını toplayıp getirmeyi kabul etti. Atlas elmalarla döndü ve Herakles'e artık ebediyen yer ve göğün taşıyıcısı olduğunu söyledi.
 |
| C. 480 BC- Thessaloniki AM |
Sonra Herakles, omuzlarına taşıma vatkası yerleştirip muazzam yükü hafifletmek için yalnızca bir anlığına Atlas'tan yer ve göğü taşıyıp taşıyamayacağını sordu. Atlas, yeniden yer/göğü sonsuza dek taşımak için kandırılmış oldu.
 |
| C. 480 BC- Thessaloniki AM |
Bu mit tasviri, Herakles'in başı ardında dolanmış Ladonos'u gösteriyor. Koruyucu-yılan Drakon [Dragon, Ejderha] Hesperides Ağacı etrafına sarılmışken, kahraman elinde ağacın üç altın elmasını tutmakta. Bronz figür, Roma, M.S. 1. yy, Byblos Tapınağı, Lübnan.
 |
| British Museum |
 | |
|
Hesperides Bahçesi'nde, altın elma ağacını koruyan ejder-yılan Ladonos'un Grek miti ve İncil'in Cennet Bahçesi'nde hayır&şer meyvelerini koruyan yılan arasındaki ilişki fark edilemeyecek değil.
 |
| William Blake-The Temptation and Fall of Eve-1808 illustration of Milton's "Paradise Lost"-pen and watercolour on paper |
Ve o, Nifak Tanrıçası Eris'in olduğu Hesperides Bahçesi'nden getirdiği altın elmayı, καλλίστῃ kallistēi "Adil olana" ile yazmış. Ki bu da, Paris'in Yargılanması ve dolaylı olarak Trojan Savaşı'na neden olmuştur.
 |
| Rubens-Judgment of Paris-1632-35 |
İlyada'da Paris/Alexandros nefretini iki tanrıçaya gösterir [Hera & Athena], ancak sadece bir tanrıçayı [Aphrodite], kendisine "öldürücü şehvet" vereni yüceltir. Altın elmaya atıf yoktur.
Yazının sonunda çok enteresan bir etimoloji: Latince malum "şer", mālum "elma" Grekçe μῆλον dan (mêlon, “ağaç meyvesi” elma gibi) türemiştir, özellikle Doric, Aeolic Greek μᾶλον (mâlon). İncil'in Vulgata {4.Yy. latince incil} tercümesi bu iki kelimeyi karıştırmış gibi duruyor.
 |
| Elma |
Yaratılış'da, Hayır ve Şer Bilgisinin Ağacı'nın yer aldığı Cennet Bahçesi'nde, elmalardan bahis yoktur. Buna karşın, Vulgata İncil'i Latince kelime fructu yu kullanır veya "meyve, fruit" Latin fructus "sefa/meyve"den ödünç alınmıştır.
Kaynak: Michel Lara
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder